Thứ Tư, 2 tháng 5, 2012

Bitcoin là gì?

Tháng 05/2012, một số thành viên trên diễn đàn 5giay.vn đã mua 100 đồng Bitcoin với số tiền 10 triệu VND. Sau 1 năm (05/2013), các thành viên này đã có thể bán ra với giá 300 triệu VND. Bitcoin là gì? Và tại sao nó có thể gây ồn ào trong thế giới internet hiện nay như vậy? Bài viết sau đây sẽ chia sẻ một cách dễ hiểu nhất để bạn nắm bắt thông tin về Bitcoin.

TIỀN ĐIỆN TỬ LÀ GÌ?

Tiền điện tử (e-money) là tiền bạc được luân chuyển qua hệ thống internet.
Tiền tệ điện tử (digital currency) là đơn vị tiền tệ tương đương với tiền tệ trong thế giới thực.
Bạn có thể tưởng tượng, bên cạnh VND, USD còn có các loại tiền tệ khác như: WMZ, PM, Bitcoin… và bạn có thể dùng nó để mua bán hàng hóa, trao đổi, cho nhận… Số tiền này không tồn tại dưới dạng giấy bạc hay đồng xu mà tồn tại dưới dạng các con số trong tài khoản của bạn.

TẠI SAO TIỀN ĐIỆN TỬ LẠI TỒN TẠI?

Tiền điện tử tồn tại vì… có người sẵn sàng dùng nó. Bạn có thể tự in lấy một đồng tiền nào đó như “ABC Đồng” chẳng hạn. Chỉ cần bạn thuyết phục được một nhóm người dùng nó để trao đổi mua bán với nhau thì có thể xem như bạn đã khai sinh ra một loại tiền tệ mới.
Quay trở lại với tiền điện tử. Bạn có biết đồng tiền trong game Second Life đã từng được dùng để mua bán hàng hóa thực và có thể xem như một loại tiền tệ điện tử? Lý do là game Second Life đã khiến cho một số lượng lớn người sở hữu đồng tiền này và đủ tin tưởng để trao đổi, mua bán lẫn nhau.
Như vậy, lý do để một đồng tiền điện tử tồn tại là nó đã thuyết phục đủ một số người đặt niềm tin và sử dụng nó để lưu trữ, mua bán và trao đổi.

CÂU CHUYỆN TIỀN TỆ CỦA LOÀI NGƯỜI

Câu chuyện sau không mô tả hoàn toàn chính xác và đầy đủ về lịch sử tiền tệ của loài người nhưng nó sẽ giúp bạn hình dung một cách tổng quát và hiểu rõ hơn về cách tồn tại của các đồng tiền điện tử nói chung và Bitcoin nói riêng.
Ngày xửa ngày xưa, những người tiền sử dư thừa lương thực và họ muốn trao đổi với nhau để phong phú hơn nguồn thức ăn.
Hai con dê có thể đổi lấy một con bò
Như vậy nếu bạn có một con dê, liệu có thể lấy nửa con bò của hàng xóm?
Nếu bạn có 100 con dê, liệu nhà bạn có đủ chỗ để chưa 50 con bò?
Dần dần, người ta phát sinh nhu cầu cần có một vật trung gian để quy đổi hàng hóa, lưu giữ và trao đổi với nhau.
Thứ này cần có các đặc điểm sau:
  • Được chấp nhận rộng rãi
  • Dễ nhận biết
  • Có thể chia nhỏ được
  • Lâu bền
  • Dễ vận chuyển
  • Khan hiếm
  • Đồng chất 

Ban đầu người ta sử dụng vỏ sò, đồng, sắt… Nhưng sau đó vàng đã trở thành thứ tiền tệ được chấp nhận rộng rãi nhất vì nó đáp ứng được tất cả các đặc điểm trên.
Dần dần, người ta đã phát minh ra tiền giấy, và tiền ảo. Những loại tiền này cũng đáp ứng được các yêu cầu của tiền tệ. Và đó là lý do mà chúng tồn tại đến ngày nay.

TẠI SAO VÀNG VẪN LÀ SỐ MỘT?

Ưu điểm của tiền giấy
Tiền giấy nhẹ hơn vàng và dễ dàng chia nhỏ, gộp lại.
Nhược điểm của tiền giấy
Tiền giấy tồn tại dựa trên NIỀM TIN của người dân vào chính phủ phát hành đồng tiền đó. Nếu đồng tiền của một quốc gia gây mất niềm tin của mọi người, hệ thống tiền tệ đó sẽ mất giá, thậm chí sụp đổ. Một trong những nguyên nhân gây mất niềm tin là:
  • Nhà nước phát hành quá nhiều tiền, khiến đồng tiền mất đi tính “khan hiếm”
  • Nhà nước đánh mất uy tín trên trường quốc tế, khiến đồng tiền mất đi tính “được chấp nhận rộng rãi”

Như vậy, sự tồn tại của tiền giấy dựa vào NIỀM TIN của mọi người về tổ chức phát hành nó.
Ưu điểm của tiền ảo
  • Tiền ảo nhẹ hơn vàng và tiền giấy (dĩ nhiên).
  • Tiền ảo là loại tiền đồng chất nhất
  • Tiền ảo được vận chuyển dễ dàng và nhanh chóng nhất
  • Tiền ảo dễ dàng chia nhỏ nhất
  • Đảm bảo an toàn cho người sở hữu và sử dụng

Nhược điểm của tiền ảo
Tương tự như tiền giấy, những hành động sau của nhà phát hành tiền ảo có thể gây mất giá trị đồng tiền:
  • Phát hành quá nhiều tiền ảo
  • Bị cạnh tranh bởi các đồng tiền ảo khác
  • Công ty phát hành bị “hốt” (Như Liberty Reserve vừa qua)

Nói tóm lại. VÀNG vẫn giữ vị trí số một vì nó lấy được NIỀM TIN của đại đa số con người:
  • Vàng luôn đảm bảo tính khan hiếm vì số lượng vàng trên thế giới là có giới hạn
  • Vàng được mặc nhiên chấp nhận trên toàn thế giới và không phụ thuộc vào sự tồn tại của một chính phủ nào
Nói tóm lại, vấn đề cốt lõi vẫn là NIỀM TIN.

BITCOIN – VÀNG TRONG THẾ GIỚI ẢO

Dựa trên những lợi thế của VÀNG và TIỀN ĐIỆN TỬ. Một nhóm các lập trình viên đã cho ra đời một loại tiền mang cả đặc điểm của VÀNG và TIỀN ĐIỆN TỬ.
Tính phi tập trung
Bitcoin được tạo ra trên nền tảng P2P. Có nghĩa là nó không được sở hữu, điều hành, phát hành bởi bất kỳ một tổ chức, cá nhân nào.
Tất cả các máy tính có cài phần mềm sử dụng Bitcoin đều đóng vai trò máy chủ đảm bảo cho hệ thống hoạt động. Như vậy, Bitcoin không thể bị đóng cửa. Bạn sẽ không phải lo lắng khi có “ông chủ” bitcoin nào đó tự sản xuất ra bitcoin hay bị “hốt” vô tù vì hành động rửa tiền. (như trường hợp Liberty Reserver vừa qua)
Bitcoin tồn tại giống như một dạng “vàng” trong thế giới ảo.
Tính khan hiếm
Tổng số Bitcoin được tạo ra không bao giờ được phép vượt quá con số 21 triệu. Hệ thống mã nguồn mở và P2P của Bitcoin đảm bảo không ai có thể phá vỡ nguyên tắc này.
Tính riêng tư
Bạn có thể chuyển $100.000 cho người thân từ Việt Nam sang Mỹ dưới dạng tiền ảo Bitcoin mà không phải tốn một xu phí giao dịch! Đồng thời không ai có thể truy vết ra ai là người gửi tiền và ai là người nhận tiền.
Nếu được chấp nhận rộng rãi, Bitcoin có thể tạo ra một cuộc cách mạng về tài chính trên thế giới. Nó có thể cắt giảm hàng đống tiền chi cho những hoạt động trung gian như: gửi tiền, chuyển tiền, vận chuyển, nhân viên giao dịch v.v…
Tuy nhiên, đây cũng là môi trường lý tưởng để giới tội phạm sử dụng. Đó là lý do các đồng tiền ảo lớn nhất trên thế giới hiện nay đều xuất phát từ các quốc gia có tội phạm công nghệ cao (Nga, Costa Rica…)

BẠN CÓ LỢI GÌ VỚI ĐỒNG TIỀN NÀY?

Còn quá sớm để nói liệu đồng tiền này có thành công như nhiều người dự đoán hay không. Tuy nhiên nếu bạn yêu thích đầu tư và mơ ước đến một hệ thống tiền tệ tự do không phụ thuộc vào bất cứ chính phủ, tổ chức nào, Bitcoin được khai sinh là dành cho bạn.
Bạn có thể đăng ký nhận bản tin đầu tư của http://bitcoin365.blogspot.com để nhận thông tin mới nhất về Bitcoin.

Chủ Nhật, 1 tháng 1, 2012

Bitcoin là gì?

Bitcoin ra đời từ năm 2009 nhưng cho đến nay người ta vẫn chỉ biết Bitcoin được giới thiệu bởi một người (hoặc một nhóm người) bí ẩn có biệt hiệu Satoshi Nakamoto.

Tiền tệ vốn là nhân tố quan trọng của nền kinh tế. Hiện nay, các đồng tiền trên thế giới đều được decentralized – do duy nhất một đối tượng (các NHTW) phát hành và quản lý nhằm đảm bảo sự an toàn. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, một đồng tiền điện tử mới xuất hiện và không hề có đặc điểm trên: Bitcoin. Ra đời năm 2009, đây là đồng tiền đầu tiên không được quản lý bởi bất kỳ cơ quan nào. Cho đến nay, người ta vẫn chỉ biết Bitcoin được giới thiệu bởi một người (hoặc một nhóm người) bí ẩn có biệt hiệu Satoshi Nakamoto.
Bitcoin
Không chỉ đặc biệt vì lý do trên, Bitcoin còn thu hút được sự chú ý của cộng đồng khi giá trị của loại tiền tệ này biến động quá mạnh. Một đơn vị Bitcoin chỉ có giá 20 USD hồi đầu tháng 2, tăng vọt lên trên 250 USD trong thời gian gần đây và sau đó lại đột ngột giảm xuống mức 150 USD hôm 11/4. Vậy thì, chính xác thì Bitcoin là gì và đồng tiền này hoạt động ra sao?

Không giống như các đồng tiền truyền thống vốn được phát hành bởi các ngân hàng trung ương, Bitcoin không hề được phát hành hay quản lý bởi một cơ quan tiền tệ tập trung. Thay vào đó, Bitcoin được vận hành bởi một hệ thống máy tính ngang hàng (peer-to-peer) được lập nên bởi các máy tính của người dùng. Hệ thống chia sẻ file BitTorrent hay dịch vụ trò chuyện trực tuyến Skype chính là các ví dụ điển hình cho hệ thống này.

Trở lại với Bitcoin, các đồng tiền này được tạo ra bằng các thuật toán. Các máy tính kết nối với hệ thống sẽ triển khai nhiều bước xử lý số liệu phức tạp. Quá trình này được gọi là “mining” (có lẽ thuật ngữ này được chọn cũng bởi quá trình tạo ra Bitcoin có nhiều điểm tương đồng so với quá trình khai thác mỏ).  Các thuật toán trong hệ thống tạo ra Bitcoin được thiết lập sao cho ngày càng khó để có thể “đào” được Bitcoin. Đồng thời, tổng số Bitcoin được tạo ra không bao giờ được phép vượt quá con số 21 triệu. Qui tắc này được đưa ra để không ai có thể phát hành Bitcoin ồ ạt và giảm giá trị của những đồng tiền đang lưu thông.

Toàn bộ các công tác kiểm soát, tạo ra Bitcoin thông qua “mining” và giám sát quá trình lưu chuyển Bitcoin giữa những người sử dụng đều được thực hiện bởi hệ thống máy tính. Tất cả hoạt động của các máy tính tham gia vào hệ thống này đều được cập nhật về máy chủ.  Gần như mỗi 10 phút, một người dùng có các thao tác nâng cấp được báo về máy chủ và được hệ thống thông qua sẽ được thưởng một số Bitcoin cố định (hiện nay là 25 Bitcoin). Do đó, những người theo đuổi Bitcoin phải sử dụng các máy tính cực mạnh (thậm chí là chặn máy tính của những người khác) để có thể “đào” Bitcoin hiệu quả.

Người sở hữu Bitcoin có thể mua bán đồng tiền này và qui đổi ra một vài đồng tiền khác. Bitcoin cũng có thể được chuyển trực tiếp từ người này sang người khác trên Internet thông qua phần mềm tương thích. Những đặc điểm này khiến Bitcoin trở thành một đồng tiền lý tưởng cho việc làm đồng tiền thanh toán trong các giao dịch quốc tế vì không cần phải chú ý đến trả phí cho ngân hàng hay biến động tỷ giá.

Hiện nay, một số nhà cung cấp dịch vụ internet (như web hosting (dịch vụ cho thuê chỗ máy chủ Internet để đặt website lên mạng) hoặc đánh bạc trực tuyến online gambling) đã chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. Tính phức tạp và bí ẩn của hệ thống tạo ra Bitcoin cũng khiến đồng tiền này có sức hút lớn đối với những kẻ rửa tiền hoặc buôn ma túy.

Tuy nhiên, hầu hết cộng đồng vẫn hoài nghi về đồng tiền này. Nguyên nhân là do phần mềm tạo ra và sử dụng Bitcoin quá phức tạp và giá trị của một đơn vị Bitcoin biến động quá mạnh. Cũng giống như BitTorrent không phải là dịch vụ chia sẻ file đầu tiên trên thế giới hay Skype không phải là dịch vụ thoại trực tuyến đầu tiên, có thể Bitcoin sẽ chỉ là kẻ đi tiên phong trong lĩnh vực tiền điện tử. Và, Bitcoin sẽ bị vượt qua bởi một đồng tiền khác dễ sử dụng hơn.